พระขุนแผนใบพุทรา เนื้อชินเงิน กรุวัดใหญ่ชัยมงคล จ.พระนครศรีอยุธยา

วัดใหญ่ชัยมงคล ตามข้อมูลทางประวัติศาสตร์ (พงศาวดารฉบับราชหัตถเลขา) สันนิษฐานว่าเมื่อ พ.ศ. ๑๙๐๐ พระเจ้าอู่ทองทรงสร้าง วัดนี้เดิมชื่อว่า "วัดป่าแก้ว" ขึ้นตรงที่ที่พระราชทานเพลิงพระศพ "เจ้าแก้วเจ้าไท" วัดนี้เป็นวัดของสงฆ์ฝ่ายอรัญวาสี มีพระวันรัตน์เป็นเจ้าคณะ ในการสร้างวัดป่าแก้วครั้งนี้ ได้ทรงสร้างพระเจดีย์ขึ้นคู่กับ พระวิหารด้วย ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. ๒๑๓๑ สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงเสริมพระเจดีย์ให้ ใหญ่และสูงขึ้นพร้อม ๆ กับการสร้างเจดีย์ยุทธหัตถีที่ ตำบลหนองสาหร่าย จังหวัดสุพรรณบุรี เพื่อเฉลิมพระเกียรติเมื่อคราวทรงชนะศึกยุทธหัตถี พระราชทานนามวัดใหม่ว่า "วัดชัยมงคล" ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นวัดใหญ่ชัยมงคลวัดนี้ร้างไปเมื่อ คราวเสียกรุงครั้งสุดท้ายแล้ว เพิ่งจะตั้งขึ้นเป็นวัดที่มีพระสงฆ์อยู่จำพรรษาเมื่อไม่นานมานี้เอง แต่ก็เป็นที่น่าแปลกใจว่า พระกรุนี้มิได้ถูกพม่าทุบทำลายปล้นชิงไป ประกอบกับคำบอกเล่าของนักขุดล่าหาสมบัติพระกรุแห่งเมืองกรุงเก่า ว่ากรุนี้ใครเข้าไปมักหลงทาง หาทางกลับออกมาไม่ได้ บ้างก็ลงแหวกว่ายในทะเล ทั้งที่ไม่มีน้ำอยู่เลย กลับมาถึงบ้านหน้าอกหน้าใจถลอกปอกเปิกหมดสิ้นกันทั้งคณะ บูชาพระกรุนี้จึงไม่ต้องกังวลว่าพระจะคุ้มครองคน หรือคนจะต้องเป็นฝ่ายคุ้มครองพระกันแน่
พระขุนแผนใบพุทรา กรุวัดใหญ่ชัยมงคล มีทั้งประเภทเนื้อดิน และเนื้อชินเงิน พระเนื้อดินนั้นมีพิมพ์เดียว แตกต่างเฉพาะปีกด้านข้างองค์พระเท่านั้น ส่วนเนื้อชินเงิน ส่วนใหญ่การตัดขอบจะชิดองค์พระ ซึ่งพระเนื้อชินเงินนี้ นอกจากพบจากกรุวัดใหญ่แล้วก็ยังพบขึ้นจากกรุอื่นๆ ของจังหวัดพระนครศรีอยุธยาอีก เช่น กรุวัดราชบูรณะ เป็นต้น
พระขุนแผนใบพุทรา กรุวัดใหญ่ชัยมงคล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นพระพิมพ์หนึ่งที่อยู่ในระดับคลาสสิกที่ใครๆ ในวงการต้องการอยากจะมีไว้ในครอบครองตั้งแต่รุ่นอดีตถึงปัจจุบัน เนื่องจากได้ประจักษ์ในความอัศจรรย์ที่ได้กล่าวขานกันมาโดยตลอดจากอดีตถึงปัจจุบัน ซึ่งเป็นพระพิมพ์ขุนแผนใบพุทรา ซึ่งโดยธรรมดาทั่วไปของพระพิมพ์นี้ก็คือเนื้อดินเผา แต่เหนือจากความเป็นธรรมดาขึ้นไปอีกขั้นหนึ่งก็คือ พระขุนแผนใบพุทรา ที่สร้างด้วยเนื้อชิน ถือเป็นหนึ่งที่มีน้อยและหายากยิ่งกว่าเข้าไปอีก
เหตุผลหลักก็คือ
๑. เป็นพระที่สร้างโดยกษัตริย์ คือ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช มีอายุถึง ๔๐๐ ปี และ
๒. สร้างเพื่อเป็นการฉลองชัยชนะในการกระทำยุทธหัตถีกับพม่าจนได้รับชัยชนะ
พระขุนแผนใบพุทรา กรุวัดใหญ่ชัยมงคล จึงถือว่ามีความเกี่ยวเนื่องในเชิงสัญลักษณ์แห่งความสำเร็จ องค์พระผู้สร้างที่ทรงมีชัยชนะเหนือข้าศึกศัตรูและอุปสรรคขวากหนามทั้งมวล มีทั้งพิมพ์ห้าเหลี่ยมเคลือบ และพิมพ์ใบพุทราเนื้อดิน และเนื้อชิน
พระขุนแผน กรุวัดใหญ่ชัยมงคล นั้นเล่าลือสืบกันมามากมายด้วยกฤษฎาภินิหาร ตั้งแต่คนรุ่นเก่ามาจนถึงวันนี้ ความนิยมต่อพระพิมพ์นี้จึงไม่เหือดหายไปจากวงการ ขณะที่ความต้องการมีอยู่มาก แต่จำนวนพระเท่าเดิม ก็เป็นธรรมดาที่คุณค่าทางราคาก็เพิ่มขึ้นตามไปด้วยการได้ครอบครองก็เป็นความภูมิใจในความเป็นไทยและขอพึ่งพุทธคุณและพระบารมี ที่สมเด็จพระนเรศวรและสมเด็จพระนพรัตน์ พระสมณเจ้าในยุคนั้นได้ประสิทธิ์ประสาทปลุกเสกไว้ในองค์พระขุนแผนใบพุทรานี้
องค์ที่ผมได้นำมาเสนอในวันนี้ เป็นพระร่วมกรุเดียวกันกับพระขุนแผนเคลือบ ของกรุวัดใหญ่ชัยมงคลจังหวัดพระนครศรีอยุธยา และเป็นพระพิมพ์เดียวกันกับพระขุนแผนใบพุทราเนื้อดินของกรุเดียวกัน โดยเทเป็นแบบเดียวกันกับพระเนื้อดินใบพุทรา แต่ไม่ได้ตัดชิดแบบพิมพ์เนื้อชินทั่วไป ซึ่งถือว่าแปลกไปอีกอย่างหนึ่งอย่างที่ไม่เคยเห็นมาก่อนครับ
นำสิ่งดีๆมาแบ่งปันครับ ขอบคุณครับ