พระสมเด็จจิตรลดาพิมพ์ใหญ่ พระพิมพ์ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ทรงสร้างขึ้น จากพระหัตถ์ของพระองค์เอง

31 สิงหาคม 2563    1,768

พระสมเด็จจิตรลดาพิมพ์ใหญ่ พ.ศ. 2510

ในโอกาสที่นิตยสาร “พระเครื่องล้ำค่า” ครบรอบเล่มที่ 100 และเป็นเดือนที่ตรงกับวันเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ จึงขออัญเชิญพระพิมพ์ที่ทรงสร้างขึ้นจากพระหัตถ์ของพระองค์เอง คือ พระสมเด็จจิตรลดา มาเป็นองค์หน้าปก เพื่อเป็นสิริมงคลต่อท่านผู้อ่านทุกๆ ท่าน ให้พบแต่ความเจริญรุ่งเรืองมีความสุขสมหวังตลอดปีหน้านี้และตลอดไป

พระราชประสงค์ที่ทรงสร้างพระพิมพ์ เกิดจากพระองค์ได้ทรงเก็บรวบรวมพวงมาลัยดอกไม้แห้งที่ทรงนํามาจากการบูชาองค์พระพุทธปฏิมากรแก้วมรกต ในการเปลี่ยนเครื่องทรงตลอดเทศกาล จนถึงคราวที่เปลี่ยนเครื่องทรงใหม่ให้แก่พระแก้วมรกต ทรงเห็นดอกไม้แห้ง เหล่านี้เป็นของสําคัญที่ควรนํามาสร้างพระพิมพ์เพื่อเป็นสิริมงคล พระองค์ทรงให้รวบรวมสิ่งสําคัญ เช่น ทองคําปิดพระคู่บ้านคู่เมืองหลายๆ จังหวัด ดินหรือตะไคร่น้ำแห้ง จากปูชนียสถานผงธูปหน้าที่บูชาพระประจําเมือง ฯลฯ ทั้งยังผสมเส้นพระเกศาของพระองค์ท่าน สีซึ่งขูดจากผ้าใบที่ทรงเขียนภาพฝีพระหัตถ์ ชั้นและสีที่ทรงขูดจากเรือใบพระที่นั่ง นํามาผสมกับสารเคมีผงฝุ่นบางชนิด จนเป็นพระพิมพ์จิตรลดา ซึ่งจะทรงทําในเวลาตอนดึกหลังจากทรงงานอันเป็นพระราชภารกิจเสร็จแล้ว

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงสร้างพระจิตรลดาครั้งแรกปลายปี พ.ศ.2508 มีทั้งพิมพ์เล็กและพิมพ์ใหญ่ ทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ ให้นายไพฑูรย์ เมืองสมบูรณ์ ข้าราชการกองหัตถศิลป์ กรมศิลปกร เป็นผู้แกะแม่พิมพ์ถวาย มีลักษณะรูปทรงสามเหลี่ยมหน้าจั่ว เป็นพระพุทธรูปพิมพ์ปางนั่งสมาธิราบ พระบาทขวาทับพระบาทซ้าย ประทับเหนือดอกบัวบาน ด้านบน 5 กลีบ ด้านล่าง 4 กลีบ รวมเป็น 9 กลีบ ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 9

หลังจากที่พระองค์สร้างเสร็จในแต่ละครั้ง พระองค์ได้พระราชทานแก่ข้าราชบริพารและราชองครักษ์ที่ถวายงานใกล้ชิดในช่วงระยะแรกๆ จนข่าวที่พระองค์สร้างพระพิมพ์ทราบถึงพสกนิกร ข้าราชการ ทหารตํารวจ ต่างอยากจะได้เอาไว้บูชาเพื่อเป็นสิริมงคลสูงสุดในชีวิต จึงทรงโปรดสร้างขึ้นต่อมาอีกหลายๆ ปี และทรงพระราชทานแก่พสกนิกร ข้าราชการ ทหารตํารวจที่ประกอบแต่ความดี ซึ่งจะทรงวินิจฉัยด้วยพระองค์เองว่าจะมีพระบรมราชานุญาตหรือไม่ และจะต้องขอพระราชทานต่อพระองค์เท่านั้น ซึ่งผู้ที่ทรงอนุญาตจะได้รับพระราชทานจากพระหัตถ์ขององค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และจะมีใบประกาศนียบัตร (ใบกํากับองค์พระ) ของผู้ที่ทรงพระราชทานให้ โดยใบประกาศเจ้าหน้าที่สํานักพระราชวังจะแจ้งให้มารับในภายหลัง

พระองค์ท่านสร้างพระสมเด็จจิตรลดาด้วยพระองค์เองตั้งแต่ปี พ.ศ.2508 จนถึงปี พ.ศ.2513 รวมๆ แล้วไม่น่าเกินจํานวน 3000 องค์ ซึ่งรายละเอียดในการแยกแต่ละปีต้องศึกษาจากความหนาขององค์พระ ส่วนผสมในมวลสารและเนื้อเรซิ่นในแต่ละปีที่จะแตกต่างกัน แต่จะมีรูปทรงเป็นแบบเดียวกันทั้งหมด

ปัจจุบันเป็นที่ต้องการของประชาชนคนไทยทั่วทั้งประเทศแต่มีสนนราคาสูงหาได้ยาก ด้วยเป็นมงคลล้ำค่าของชีวิตที่ได้ครอบครองพระพิมพ์จากฝีพระหัตถ์ของพระองค์

สําหรับท่านที่ไม่มีโอกาสขอแค่นับถือพระรูปขององค์ท่าน และทําความดีถวายพ่อหลวงของเรา ท่านก็จะเป็นบุคคลที่พระองค์ทรงเมตตาและจะเจริญรุ่งเรืองในชีวิตสืบไป

เอื้อเฟื้อภาพโดย คุณทรงวิทย์ ภักดีวุฒิธรรม (หมู ราชดําริเจมส์)

พระเครื่องล้ำค่า ปีที่ 9 ฉบับ 100 ธันวาคม 2553 หน้า 22